Umowa spedycji

to umowa nazwana w Kodeksie cywilnym, w Księdze trzeciej, Tytule XXVI, w art. 794 – 804, na mocy której jedna ze stron, zwana spedytorem i będąca przedsiębiorcą, przyjmuje zobowiązanie w zakresie  działalności swego przedsiębiorstwa, do wysyłania lub odbioru przesyłki, albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem, w imieniu własnym lub imieniu dającego zlecenie, w zamian za wynagrodzenie. Do umowy spedycji mają odpowiednie zastosowanie przepisy o zleceniu, a także o przewozie, jeśli spedytor się go podejmuje.

Przedmiotem umowy spedycji może być:

1.  pośrednictwo w wyborze przewoźnika;
2. załadunek przesyłki, w tym jej odpowiednie zapakowanie, zgromadzenie dokumentacji przewozowej, oznakowanie i ubezpieczenie;
3.  dokonanie formalności celnych;
4.  organizacja konwoju;
5. organizacja trasy transportu przesyłki;
6.  śledzenie przesyłki;
7.  optymalizacja transportu (wykorzystanie jak największej przestrzeni, możliwości przewozu środków transportowych);
8. organizacja rozładunku i ewentualnego montażu na miejscu rozładunku;
9. odbiór, przechowanie, składowanie przesyłki.

Prócz obowiązków stron, uregulowanych w przepisach o umowie przewozu lub zlecenia, Kodeks cywilny przewiduje szczególne zobowiązania spedytora do:

– podejmowania czynności potrzebnych do uzyskania zwrotu nienależnie pobranych sum z tytułu przewoźnego, cła i innych należności związanych z przewozem przesyłki;

– podjęcia czynności potrzebnych do zabezpieczenia praw dającego zlecenie lub osoby przez niego wskazanej względem przewoźnika albo innego spedytora;

– poniesienia odpowiedzialności na zasadzie winy w wyborze, za przewoźników i dalszych spedytorów, którymi posługuje się przy wykonaniu zlecenia.

Podmiot zlecający spedycję, prócz zapłaty spedytorowi należnego mu wynagrodzenia, zobowiązany jest również do zwróceniu wszelkich dodatkowych kosztów, jakie spedytor poniósł, a uzasadnionych koniecznością zabezpieczenia należytego wykonania umowy.

Dopóki przesyłka znajduje się we władaniu spedytora, może ona zabezpieczyć swoje roszczenia o przysługujące mu wynagrodzenie, prowizje i inne należności, ustawowym prawem zastawu na przesyłce. Roszczenia z umowy spedycji przedawniają się z upływem roku, termin ten biegnie:

– od dnia dostarczenia przesyłki – w przypadku roszczeń z tytułu uszkodzenia lub ubytku przesyłki;

– od dnia, w którym przesyłka miała być dostarczona – w przypadku całkowitej utraty przesyłki lub jej dostarczenia z opóźnieniem;

– od dnia wykonania zlecenia – we wszystkich innych przypadkach.