Województwo

Województwo – to posiadająca osobowość prawną wspólnota samorządowa oraz odpowiednie terytorium. Wspólnotę samorządową stanowi z mocy prawa ogół mieszkańców województwa, jako największej jednostki zasadniczego podziału terytorialnego państwa, utworzonej w celu wykonywania zadań administracji publicznej.

Rada Ministrów zmienia granice województw w drodze rozporządzenia, po zasięgnięciu opinii organów jednostek samorządu terytorialnego, których zmiana dotyczy.

Zadania województwa:

a) pielęgnowanie polskości;

b) pobudzanie aktywności gospodarczej;

c) kształtowanie i utrzymanie ładu przestrzennego.

Do samorządu województwa należy ponadto:

d) prowadzenie polityki rozwoju województwa;

e) dbałość o infrastrukturę techniczną (drogi publiczne, transport);

f) dbałość o infrastrukturę społeczną (edukacja publiczna);

g) dbałość o bezpieczeństwo publiczne;

h) dbałość o ład przestrzenny i ekologiczny.

Samorząd województwa wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, dysponuje mieniem wojewódzkim oraz prowadzi samodzielnie gospodarkę finansową na podstawie budżetu województwa.

Władze województwa:

a) pierwotnym podmiotem norm kompetencyjnych jest regionalna wspólnota samorządowa, czyli mieszkańcy województwa; sposobem bezpośredniego sprawowania władzy w sprawach ważnych dla województwa jest referendum wojewódzkie;

b) sejmik województwa – jest organem stanowiącym i kontrolnym, ma kompetencje prawotwórcze (stanowienie aktów prawa miejscowego, statut województwa), organizacyjne, planistyczne (uchwalanie budżetu), finansowo-majątkowe, osobowe (wybór i odwołanie zarządu województwa), kierowniczo-kontrolne, oraz w zakresie współpracy zagranicznej. W jego skład wchodzi przewodniczący i do trzech vice przewodniczących oraz radni; ma sesyjny charakter pracy; organami wewnętrznymi sejmiku są komisje – stałe, w tym jedna rewizyjna, oraz doraźne, do zadań nadzwyczajnych;

c) zarząd województwa – to organ wykonawczy, składający się z 5 osób (marszałek województwa, jako przewodniczący, oraz jeden – dwóch vice marszałków, i pozostali członkowie); do jego zadań należy:

– wykonywanie uchwał sejmiku;

– gospodarowanie mieniem województwa;

– przygotowywanie i wykonanie budżet.

Zarząd swoje zadania wykonuje przy pomocy urzędu marszałkowskiego i wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych lub wojewódzkich osób prawnych;

d) marszałek województwa – organizuje pracę zarządu, jako jego przewodniczący, organizuje pracę urzędu marszałkowskiego, jako jego kierownik, jest zwierzchnikiem służbowym pracowników urzędu i kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych, reprezentuje województwo na zewnątrz;

e) administracja zespolona – kumuluje się tylko w jednym urzędzie i pod jednym zwierzchnikiem – wojewodą, który jest organem wojewódzkiej zespolonej administracji rządowej; reprezentuje województwo na zewnątrz;

f) samorządowe kolegium odwoławcze – jest organem wyższego stopnia w rozumieniu przepisów o postępowaniu administracyjnym, postępowaniu podatkowym; jego rozstrzygnięcia mogą być zaskarżane do NSA; rozpoznaje odwołania od decyzji, zażalenia, skargi i wnioski.