Opcje binarne

Arkadiusz Napiórkowski

Elementem konstrukcyjnym wykorzystanym w opcjach binarnych (ang. binary options, digital options, bet options, all-or-nothing options) jest stała wysokość świadczenia dla nabywcy opcji (zakładając, że wygasa ona in-the-money). Nie jest przy tym istotne, o ile cena instrumentu bazowego różni się kursu wykonania w dniu realizacji.

Wysokość potencjalnego świadczenia wystawcy opcji określona jest już w momencie zawierania kontraktu opcyjnego. Może mieć ono formę pieniężną lub niepieniężną. Jeśli opcja binarna jest opcją typu „gotówka albo nic” (ang.binary cash-or-nothing option), zobowiązanie wystawcy polega na zapłacie określonej kwoty nabywcy, pod warunkiem że opcja wygasła in-the-money. W przypadku opcji binarnej typu „instrument bazowy albo nic” (ang. binary asset-or-nothing option) rozliczenia dokonuje się poprzez przekazanie instrumentu bazowego na rzecz nabywcy opcji.

Opcje binarne są z pewnością najprostszymi opcjami egzotycznymi, co bez wątpienia wpływa na ich popularność wśród inwestorów. W obrocie występują dwa rodzaje opcji binarnych: standardowe opcje binarne (ang. standard binary options) oraz złożone opcje binarne (ang. complex binary options).

Standardowa opcja binarna jest rodzajem zakładu pomiędzy wystawcą a nabywcą, która dotyczy ceny instrumentu bazowego w przyszłości. Nabywca opcji binarnej uważa, że kurs instrumentu bazowego w dniu wygaśnięcia opcji będzie wyższy od kursu realizacji. Z kolei inwestor, który otworzył długą pozycję w opcji put sądzi, że kurs aktywu bazowego znajdzie się poniżej ceny wykonania.

Opcje binarne kwotowane są poprzez podanie tzw. stopy wypłaty (ang. pay-out ratio). Jeśli z opcji przysługuje świadczenie pieniężne, jego wartość wyznacza się poprzez przemnożenie zapłaconej premii przez stopę wypłaty. W sytuacji, gdy mamy do czynienia z kwotowaniem dwustronnym, należy pamiętać, że kurs kupna (bid) odnosi się do stopy wypłaty dla opcji zakupionych od market-makera, zaś kurs sprzedaży (offer) dotyczy stopy wypłaty opcji sprzedanych market-makerowi. Jeśli np. kwotowanie opcji binarnych ma postać 2,3-2,4, oznacza to, że inwestor, który chce kupić opcję musi zgodzić się na stopę wypłaty 2,3.

Podobnie jak w przypadku opcji standardowych, również opcje binarne możemy podzielić na opcje europejskie oraz opcje amerykańskie, zwane także uwarunkowanymi opcjami binarnymi (ang. American, one-touch, path-dependent binary options). W przypadku opcji europejskich cenę rynkową aktywu bazowego odnosimy do kursu realizacji w momencie wygaśnięcia opcji. Nie jest zatem istotne to, co działo się z ceną instrumentu bazowego w ciągu życia opcji.

Inaczej sytuacja wygląda w przypadku opcji amerykańskich. Jeśli opcja przynajmniej w jednym momencie była in-the-money, wystawca zobowiązany jest do spełnienia świadczenia wobec nabywcy. Dochód z opcji może być wypłacony bezpośrednio po osiągnięciu przez opcję wartości wewnętrznej lub dopiero w dniu rozliczenia opcji. W pierwszym przypadku instrumenty te nazywane są amerykańskimi opcjami binarnymi płatnymi przy uderzeniu (ang.at hit American binary options), w drugim – amerykańskimi opcjami binarnymi płatnymi przy wygaśnięciu (ang. at expiry American binary options).

Fragment pracy Arkadiusza Napiórkowskiego „Charakterystyka, wycena i zastosowanie wybranych opcji egzotycznych” (Warszawa, 2001 r.). Praca ukazała się w ramach serii wydawniczej „Materiały i Studia” Narodowego Banku Polskiego, gdzie publikowane są opracowania, będące efektem badań pracowników Departamentu Analiz Makroekonomicznych i Strukturalnych oraz autorów z innych departamentów Narodowego Banku Polskiego, jak również uczelni oraz instytucji finansowych. Dotyczą one ważnych, z punktu widzenia teorii i praktyki, problemów związanych z bankowością i polityką pieniężną. Czasopismo ukazuje się w języku polskim. Wybrane numery dostępne są również w języku angielskim. Rozprowadzane jest bezpłatnie.