Klauzula rebus sic stantibus

Klauzula rebus sic stantibus (łac. „ponieważ sprawy przybrały taki obrót”) to instytucja prawa cywilnego uregulowana w art. 3571 k.c. Nie oznacza ona całkowitego złamania zasady pacta sunt servanda – „umów należy przestrzegać”. Klauzula rebus sic stantibus polega – z teoretycznego punktu widzenia – na tym, że w razie istotnej zmiany stosunków w okresie między powstaniem zobowiązania a jego wykonaniem powinna nastąpić zmiana treści zobowiązania, a nawet – wyjątkowo – zobowiązanie powinno wygasnąć bez spełnienia świadczenia; przy czym chodzi tu o okoliczności, które nie są objęte typowym ryzykiem umownym i są obiektywnie niezależne od woli stron umowy.