Konosament

Zgodnie z art. 129 § 1 ustawy z dnia 18 września 2001 r. Kodeks morski, przewoźnik obowiązany jest po przyjęciu ładunku na statek wydać załadowcy na jego żądanie konosament (jeżeli poprzednio zostały wydane na ten ładunek kwity sternika, przewoźnik może uzależnić wydanie konosamentu od ich zwrotu).

Konosament stanowi dowód przyjęcia ładunku w nim oznaczonego na statek w celu przewozu i jest dokumentem legitymującym do dysponowania tym ładunkiem i do jego odbioru. Dokument taki, jeśli jest prawidłowo wystawiony, stwarza domniemanie przyjęcia na statek przez przewoźnika określonego ładunku do przewozu w takiej ilości i stanie, jak to uwidoczniono w konosamencie. Dowód przeciwny nie będzie dopuszczony w przypadku, gdy konosament został przeniesiony na osobę trzecią działającą w dobrej wierze. Konosament stanowi o stosunku prawnym pomiędzy przewoźnikiem a odbiorcą ładunku. Postanowienia umowy przewozu wiążą odbiorcę tylko wówczas, gdy konosament do nich odsyła.

Treść i sposób wystawienia konosamentu

Konosament może być wystawiony:

1) na imiennie określonego odbiorcę (konosament imienny),
2) na zlecenie załadowcy lub wskazanej przez niego osoby (konosament na zlecenie),
3) na okaziciela.

Jeżeli w konosamencie na zlecenie nie wskazano osoby, na której zlecenie konosament został wystawiony, uważa się go za wystawiony na zlecenie załadowcy.

Konosament zawiera:

1) oznaczenie przewoźnika,
2) oznaczenie załadowcy,
3) oznaczenie odbiorcy lub stwierdzenie, że konosament został wystawiony na zlecenie albo na okaziciela,
4) nazwę statku,
5) określenie ładunku z podaniem jego rodzaju oraz – stosownie do okoliczności – jego miary, objętości, liczby sztuk, ilości lub wagi,
6) określenie zewnętrznego stanu ładunku i jego opakowania,
7) znaki główne niezbędne dla stwierdzenia tożsamości ładunku, podane przez załadowcę na piśmie przed rozpoczęciem ładowania, jeżeli je wydrukowano lub w inny sposób utrwalono na poszczególnych sztukach ładunku lub jego opakowaniu,
8) oznaczenie frachtu i innych należności przewoźnika albo wzmiankę, że ich zapłata w całości już nastąpiła lub powinna nastąpić stosownie do postanowień zamieszczonych w innym dokumencie,
9) nazwę miejsca załadowania,
10) nazwę miejsca wyładowania albo określenie, kiedy lub gdzie nastąpi wskazanie miejsca wyładowania,
11) liczbę wydanych egzemplarzy konosamentu,
12) datę i miejsce wystawienia konosamentu,
13) podpis przewoźnika albo kapitana statku lub innego przedstawiciela przewoźnika.

Konosament jako papier wartościowy

Konosament może być przeniesiony na inną osobę, która przez przeniesienie nabywa uprawnienia do dysponowania ładunkiem i do jego odbioru.
Konosament przenosi się:
1) przez przelew wierzytelności (konosament imienny),
2) przez indos (konosament na zlecenie),
3) przez wydanie konosamentu (konosament na okaziciela).