Arkadiusz Napiórkowski
Chcesz założyć rachunek maklerski? Kliknij TUTAJ.
Opcje „na okrzyk” dają inwestorowi prawo do zmiany pierwotnie ustalonej ceny realizacji na bieżącą cenę rynkową instrumentu bazowego w dowolnym momencie życia opcji. Inwestor skorzysta z niego, o ile spełnione będą dwa warunki jednocześnie: bieżąca cena rynkowa będzie niższa od ceny wykonania (w przypadku opcji kupna) lub też od niej wyższa (dla opcji sprzedaży) oraz inwestor będzie wykluczał sposobność korzystniejszej dla siebie zmiany ceny realizacji w przyszłości.
Poprzez obniżenie (opcja kupna) lub też podniesienie (opcja sprzedaży) ceny wykonania do poziomu bieżącej ceny rynkowej, inwestor w istocie rzeczy zamienia posiadaną opcję out-of-the-money na opcję at-the-money, poprawiając w ten sposób swoją sytuację. Jeśli nabywca nie skorzysta z przysługującego mu prawa, opcja wygasa jak opcja standardowa.
Funkcja dochodu z opcji „na okrzyk” jest tożsama z funkcją wartości końcowej opcji standardowej, o ile tylko nie dojdzie do korekty ceny wykonania. Jeśli nabywca opcji zmieni kurs rozliczenia, wartość instrumentu bazowego w momencie wygaśnięcia opcji porównuje się z nową, a nie z pierwotną ceną rozliczenia.
Wystawca i nabywca opcji mogą ustalić między sobą dowolną liczbę dopuszczalnych zmian kursu realizacji, choć w praktyce rzadko występują opcje dające nabywcy prawo do więcej niż jednokrotnej zmiany ceny wykonania. W przypadku opcji umożliwiających korektę kursu rozliczenia tylko jeden raz, instrument ten w niewielkim stopniu odbiega od opcji standardowej. Z kolei im więcej razy inwestor może dokonać zmiany, tym opcja „na okrzyk” coraz bardziej upodabnia się do opcji wstecznej.
Opcja „na okrzyk”, podobnie jak inne opcje uwarunkowane, może być opcją o stałej lub zmiennej cenie realizacji. Opis podany powyżej to oczywiście charakterystyka opcji o zmiennej cenie realizacji. Opcja „na okrzyk” o stałej cenie realizacji daje inwestorowi prawo do wstawienia bieżącej ceny instrumentu bazowego do wyznaczenia wartości funkcji dochodu. W zależności od umowy między stronami kontraktu nabywcy może takie prawo przysługiwać jeden lub kilka razy. W dniu wygaśnięcia, spośród cen wyznaczonych przez inwestora oraz ceny bieżącej instrumentu bazowego, wybiera się wartość najbardziej korzystną dla nabywcy opcji. Jeśli więc inwestor nabył opcję kupna, spośród cen wyznaczonych oraz ceny bieżącej wybiera się wartość najwyższą. W przypadku opcji sprzedaży wybierana jest wartość najniższa.
Opcja „na okrzyk” wydaje się być instrumentem godnym polecenia dla tych inwestorów, którzy w chwili otwierania pozycji opcyjnej mają wątpliwość, czy robią to w najbardziej korzystnym dla siebie momencie. Jeśli inwestor zajął długą pozycję na instrumencie bazowym poprzez zakup opcji call „na okrzyk”, a cena aktywu bazowego spadła, może on wykorzystać spadek ceny do ustalenia nowego kursu wykonania. Należy przy tym pamiętać, że dodatkowe korzyści uzyskane są niewielkim kosztem, ponieważ cena opcji „na okrzyk” z prawem jednokrotnej zmiany kursu realizacji jest tylko nieznacznie wyższa od ceny opcji standardowej.
W praktyce przypadki kupna instrumentu bazowego po najniższym kursie lub też sprzedaży po kursie najwyższym należą do wyjątków. Biorąc to pod uwagę, zmiana ceny wykonania powinna mieć miejsce w zdecydowanej większości przypadków. Nierzadko jednak inwestorzy nie decydują się na nią, gdyż liczą na sposobność korzystniejszej zamiany kursu realizacji w przyszłości.
Fragment pracy Arkadiusza Napiórkowskiego „Charakterystyka, wycena i zastosowanie wybranych opcji egzotycznych” (Warszawa, 2001 r.). Praca ukazała się w ramach serii wydawniczej „Materiały i Studia” Narodowego Banku Polskiego, gdzie publikowane są opracowania, będące efektem badań pracowników Departamentu Analiz Makroekonomicznych i Strukturalnych oraz autorów z innych departamentów Narodowego Banku Polskiego, jak również uczelni oraz instytucji finansowych. Dotyczą one ważnych, z punktu widzenia teorii i praktyki, problemów związanych z bankowością i polityką pieniężną. Czasopismo ukazuje się w języku polskim. Wybrane numery dostępne są również w języku angielskim. Rozprowadzane jest bezpłatnie.
