Uznanie za zmarłego

Uznanie za zmarłego (uznanie za zmarłą osoby fizycznej) odbywa się na podstawie art. 29-32 k.c. Podstawową przesłanką uznania za zmarłego jest zawsze fakt zaginięcia osoby fizycznej. Zaginionym w prawie polskim jest osoba, o której nie wiadomo czy zmarła, czy też żyje. Drugą przesłanką jest upływ czasu. Zaginiony może być uznany za zmarłego, jeżeli upłynęło 10 lat od końca roku kalendarzowego, w którym według posiadanych informacji dana osoba jeszcze żyła. Ów dziesięcioletni okres ulega skróceniu do lat 5 w przypadku, gdy w chwili uznania za zmarłego zaginiony ukończyłby 70 lat.

Nie jest jednak możliwe uznanie za zmarłą osoby zaginionej przed końcem roku kalendarzowego, w którym osoba ta skończyłaby 23 lata (art.29 k.c.). Ponadto terminy uznania za zmarłego ulegają skróceniu, gdy zaginięcie osoby fizycznej nastąpiło w szczególnych, ściśle w ustawie określonych okolicznościach. Te sytuacje to np.: katastrofa statku lub okrętu, wojna itp. Postanowienie o uznaniu za zmarłego jest podstawą domniemania, że zaginiony zmarł w chwili określonej w tym orzeczeniu. W postanowieniu o uznaniu za zmarłego sąd bowiem oznacza chwilę śmierci i jest to chwila według okoliczności najbardziej prawdopodobna. W razie braku wszelkich danych jest to pierwszy dzień terminu, z którego upływem uznanie za zmarłego stało się możliwe.

Jeżeli chwila śmierci zostaje określona datą, za chwilę domniemanej śmierci uważa się koniec dnia. W sposób szczególny ustawa reguluje problem uznania za zmarłe osób zaginionych w czasie II wojny światowej.