Zastaw stanowi ograniczone prawo rzeczowe będące prawną formę zabezpieczenia wierzytelności wierzyciela względem dłużnika.
W świetle art. 306 § 1 kodeksu cywilnego zastaw oznacza zabezpieczenie wierzytelności poprzez obciążenie rzeczy ruchomej prawem, a mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z rzeczy bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy, wyjąwszy tych, którym z mocy ustawy przysługuje pierwszeństwo szczególne.
Zastaw można ustanowić także na prawach. Podkreślić należy, iż zastawca (właściciel rzeczy/praw zbywalnych będącej przedmiotem zastawu) nie musi być dłużnikiem.
Co do zasady, do ustanowienia zastawu, który byłby skuteczny względem wierzycieli zastawcy wymagana jest umowa między właścicielem rzeczy (zastawcą) i wierzycielem (zastawnikiem) w formie pisemnej z datą pewną oraz wydanie rzeczy.
W przypadku zastawu na prawach wymagana jest co do zasady umowa na piśmie z datą pewną. Przedmiotem zastawu nie może być nieruchomość, z uwagi na istniejącą odrębną, szczególną formę zabezpieczenia na mieniu nieruchomym w postaci hipoteki.
Szczególną formą zastawu jest zastaw rejestrowy.
