Obrona konieczna

Obrona konieczna jest prawem podmiotowym człowieka do ochrony dóbr własnych, dóbr należących do innych osób, a także dóbr publicznych przed bezprawnym zamachem. W myśl art. 25 § 1 k.k. obrona konieczna zachodzi wtedy, gdy ktoś odpiera bezprawny, bezpośredni, rzeczywisty zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem. Zasadniczymi jej elementami są:

  • zamach – pod pojęciem którego należy rozumieć zachowanie człowieka stwarzające niebezpieczeństwo dla dobra prawnie chronionego. Bezprawność zamachu polega na jego sprzeczności z porządkiem prawnym. Zamach, który może być odparty w drodze obrony koniecznej to zamach bezpośredni, stanowiący konkretne, istniejące obiektywnie, aktualne i rzeczywiste niebezpieczeństwo dla prawnie chronionego dobra.
  • obrona – działanie podjęte wobec bezprawnego, bezpośredniego, realnego zamachu i skuteczne wobec niego.

Przekroczenie granic obrony koniecznej może nastąpić w postaci ekscesu intensywnego bądź w postaci ekscesu ekstensywnego. Eksces intensywny (art. 25 § 2 k.k.) polega na niewspółmierności sił i środków (sposobu) obrony w stosunku do niebezpieczeństwa zamachu. Przekroczenie obrony koniecznej zachodzi także wówczas, gdy jest ona przedwczesna lub spóźniona (eksces ekstensywny).

Hasła powiązane: