Przestępstwa ścigane z urzędu – zasada ścigania z urzędu jest określana mianem zasady oficjalności. Zasada wyrażona na gruncie Kodeksu postępowania karnego stanowi o obowiązku podejmowania i wszczynania przez organy procesowe postępowania niezależnie od działań podejmowanych przez samego pokrzywdzonego. Organy procesowe działają niezależnie od złożenia przez obywatela lub instytucję zawiadomienia o przestępstwie.
W postępowaniach ściganych z urzędu organy ścigania prowadzą same całość postępowania jak również podejmują konieczne czynności do zakończenia postępowania. Jak stanowi art. 9 Kodeksu postępowania karnego organy procesowe prowadzą postępowanie i dokonują czynności z urzędu, chyba że ustawa uzależnia je od wniosku określonej osoby, instytucji lub organu albo od zezwolenia władzy. Z kolei strony i inne osoby bezpośrednio zainteresowane mogą składać wnioski o dokonanie również tych czynności, które organ może lub ma obowiązek podejmować z urzędu.
Ponadto zasada ścigania z urzędu związana jest również z art. 10 Kodeksu postępowania karnego, stanowiący iż organ powołany do ścigania przestępstw jest obowiązany do wszczęcia i przeprowadzenia postępowania przygotowawczego, a oskarżyciel publiczny także do wniesienia i popierania oskarżenia – o czyn ścigany z urzędu. Ustawodawca zarówno w Kodeksie postępowania karnego, jak i w prawie karnym materialnym nie wymienił wprost, które przestępstwa są ścigane urzędu. Mimo wszystko należy jednak przyjąć, że poza wszystkimi przestępstwami ściganymi z oskarżenia prywatnego lub na wniosek, pozostałe są przestępstwami ściganymi z urzędu.
Podstawa prawna
- art. 9 i 10 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. z 1997 r. Nr 89, poz.. 555).
Orzeczenia i komentarze
- Grzeszczyk Wincenty, Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. X, 2014.
- Świecki Dariusz (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, 2013.
- Postanowienie SN z dnia 17 stycznia 2008 r., sygn. Akt V KZ 83/2007.
Potrzebujesz pomocy dotyczącej przestępstw ściganych z urzędu?
Kancelaria Prawna Skarbiec oferuje swoje usługi w zakresie porad prawnych dla konsumentów i przedsiębiorców.
Kontakt: sekretariat@kancelaria-skarbiec.pl